Woensdag 3 december 2025

Sander Wassing

‘Maarten van Rossems’ plundertocht door Vlaanderen. Hoe Gelderse krijgsbenden Turnhout teisterden in de zestiende eeuw’

Op woensdag 3 december 2025 om 20.00 uur houdt Sander Wassing een lezing in de Tuinzaal van De Warande.

“Blaken en branden is het sieraad van de oorlog!” Deze lijfspreuk van de Gelderse krijgsheer Maarten van Rossem (ca. 1497-1555) werd door hem en zijn soldaten omgezet in meedogenloze daden. Vlaan­deren vormde toen regelmatig het toneel van overvallen door Gelderse krijgsbenden. Kerkklokken, boden en rookkolommen aan de horizon waarschuwden dorpsbewoners dat de ‘Gelderaers’ in aantocht waren.

Ook de inwoners van Turnhout kregen met de dreiging van Gelderse soldaten te maken. Wie de kloosterkronieken leest treft bijvoorbeeld deze passage aan over het jaar 1510: ‘Ontrent Lightmisavont creegen die van Den Bossch tot Rossum de neerlaeg tegens de Geldersse. Ontrent S. Jan Baptistdagh werdt het huijs tot Oijen vernielt bij die van Den Bossche ende geheel omgeworpen, ende die Geldersse verbran­de alle de wijntmolens voor die stadt van Den Bossch en liepen heel Brabant aff tot Turnhout toe’

In de zomer van 1542 trok Maarten van Rossem met een leger door Vlaanderen. Boerderijen in de directe omgeving van Turnhout werden verwoest en de stad zelf kreeg een enorme brandschatting opge­legd. Wie was Maarten van Rossem en wat dreef hem? Hoe trof zijn harde hand Vlaanderen en de inwoners van Turnhout in het bijzonder? Deze vragen worden tijdens de lezing aan de orde gesteld.  

Sander Wassing is 37 jaar en woont met zijn jonge gezin in Utrecht. In 2013 studeerde hij af aan de Universiteit Leiden en sindsdien mag hij zich historicus noemen. Hij geeft lezingen voor historische verenigingen over onder meer de Beeldenstorm (1566), wederdopers die een Nieuw Jeruzalem op aarde wilden stichten en plundertochten van de Gelderse krijgs­heer Maarten van Rossem. Onderwerpen met een rauw randje spreken hem wel aan. Hij spitst de onderwerpen waarover hij spreekt toe op de lokale en regionale geschiedenis. In 2016 schreef hij in samen­werking met de Historische Vereniging Het Land van Brederode een boek over de Grote Geus Hendrik van Brederode. Sinds 2018 werkt hij als archivaris voor DOCFactory, een bedrijf dat gevestigd is in Rijswijk. Met ongeveer 70 man sterk ontsluiten ze op projectbasis archieven en adviseren ze over informatiehuishouding. Dat doen ze voor overheden en tal van andere instanties overal in het land.